6 najbardziej zabójczych nowotworów. Jak się przed nimi obronić?

Rak płuca – najbardziej zabójczy nowotwór w Polsce

Podczas gdy najbardziej zabójczym nowotworem na Wyspach jest rak przełyku, w Polsce niechlubny laur należy się rakowi płuca. Odpowiada za największą liczbę zgonów spowodowanych nowotworami w kraju. U mężczyzn jest najczęstszą przyczyną zgonów nowotworowych, u kobiet – drugą, zaraz po raku piersi. Przyczyną wysokiej śmiertelności jest często późna diagnoza, a także trudności w leczeniu i agresywny charakter tego nowotworu.

Dla mężczyzn znaczącym czynnikiem ryzyka jest palenie tytoniu, które odpowiada za większość przypadków raka płuca. U kobiet coraz częściej obserwuje się wzrost zachorowań w związku z większym narażeniem na dym tytoniowy oraz innymi czynnikami środowiskowymi i genetycznymi.

Wczesne objawy raka płuca mogą być trudne do rozpoznania. Do typowych sygnałów ostrzegawczych należą:

• uporczywy kaszel,
• ból w klatce piersiowej,
• duszności,
• powiększone węzły chłonne nad szyją,
• nawracające infekcje klatki piersiowej, które nie ustępują.

Niestety, gdy większość tych objawów zaczyna się pojawiać, nowotwór często znajduje się już w zaawansowanym stadium, co istotnie utrudnia leczenie.

Wczesny rak płuca jest często uleczalny, a osoby zdiagnozowane w odpowiednim czasie mają szansę przeżyć pięć lat lub dłużej. Kluczowym wyzwaniem dla naukowców pozostaje opracowanie skuteczniejszych metod wczesnej diagnostyki, które pozwolą na leczenie choroby w początkowych stadiach.

Rak jelita grubego – cichy zabójca o niespecyficznych objawach

Rak jelita grubego to drugi najczęstszy nowotwór prowadzący do zgonu w Polsce. Dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety, a liczba zachorowań wciąż rośnie. Wysoka śmiertelność związana jest z późnym wykrywaniem choroby, ponieważ w początkowych stadiach rak jelita grubego może nie dawać wyraźnych objawów. W miarę rozwoju raka jelita mogą wystąpić objawy takie jak:

• bóle brzucha, 
• zmiany w rytmie wypróżnień, 
• krew w stolcu, 
• utrata masy ciała,
• ogólne osłabienie organizmu.

Wczesne wykrycie raka jelita grubego, zwłaszcza w stadium przedinwazyjnym, umożliwia skuteczne leczenie, dlatego regularne badania przesiewowe, takie jak kolonoskopia, są kluczowe w zapobieganiu rozwojowi tej choroby.

Rak piersi – śmiertelny wróg Polek

Rak piersi to jeden z najczęstszych nowotworów w Polsce. Główne przyczyny wysokiej śmiertelności to późna diagnoza oraz niska świadomość społeczeństwa na temat wczesnych objawów raka piersi. Wiele kobiet nie korzysta z regularnych badań profilaktycznych, takich jak mammografia, co utrudnia wczesne wykrycie choroby. Dodatkowo, czynniki genetyczne (np. mutacje genów BRCA1 i BRCA2) oraz hormonalne mogą zwiększać ryzyko zachorowania. Objawy, które powinny zwrócić uwagę na możliwość choroby, to:

• zgrubienie lub guz w piersi,
• zmiany w kształcie lub rozmiarze piersi,
• ból w piersi,
• zmiany na skórze piersi (zaczerwienienie, pomarszczenie),
• wydzielina z brodawki sutkowej, zwłaszcza krwista,
• zmiana kształtu lub wyglądu brodawki sutkowej.

Wczesne wykrycie nowotworu zwiększa szansę na skuteczne leczenie, dlatego regularne samobadanie piersi oraz badania profilaktyczne są kluczowe w zapobieganiu rozwoju choroby.

Rak wątroby – najgroźniejsza konsekwencja marskości

Nowotwór wątroby ma wysoką śmiertelność, a jego przyczyną są głównie przewlekłe choroby wątroby, takie jak marskość czy przewlekłe zakażenie wirusowe (np. wirusowe zapalenie wątroby typu B i C). Uszkodzenia wątroby prowadzące do rozwoju raka mogą być konsekwencją długotrwałego spożywania alkoholu, a także chorób dziedzicznych, takich jak hemochromatoza (nadmiar żelaza). Objawy raka wątroby obejmują:

• niewyjaśnioną utratę masy ciała,
• zmęczenie,
• żółtaczkę,
• obrzęk brzucha,
• ból w jamie brzusznej.

Jednym z najlepszych sposobów na zmniejszenie ryzyka raka wątroby jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Utrzymywanie aktywności fizycznej i zrównoważona dieta pozwalają ograniczyć ilość tłuszczu odkładającego się w wątrobie.

Istotnym czynnikiem ryzyka marskości wątroby i w konsekwencji raka tego narządu są zakażenia WZW typu B i C. Obecnie dostępna jest skuteczna szczepionka przeciw WZW B, natomiast WZW C może być leczone za pomocą leków przeciwwirusowych. Szczepienia i leczenie wirusowych zakażeń wątroby mają olbrzymie znaczenie w zapobieganiu nowotworom tego narządu.

Rak trzustki – najszybszy zabójca wśród nowotworów

Rak trzustki charakteryzuje się najniższą, zaledwie 15-20% jednoletnią przeżywalnością wśród nowotworów o niskiej przeżywalności. Jednym z głównych powodów takiego stanu rzeczy jest trudność w usunięciu guzów, które znajdują się w pobliżu ważnych naczyń krwionośnych, co sprawia, że operacje są bardzo ryzykowne. Objawy raka trzustki mogą być dość ogólne i często obejmują:

• niestrawność,
• ból w jamie brzusznej i plecach,
• zmiany w rytmie wypróżnień.

Ze względu na niespecyficzne objawy rak trzustki często jest wykrywany dopiero w późniejszym stadium, gdy nowotwór rozprzestrzenił się na inne części ciała, co istotnie pogarsza rokowania.

Rak trzustki zwykle dotyczy osób starszych, a większość pacjentów jest diagnozowana po 60. roku życia. Wśród czynników ryzyka wymienia się:

• nadmierne spożycie alkoholu,
• kamienie żółciowe,
• cukrzycę,
• dla około 10% przypadków – podwyższone ryzyko genetyczne związane z historią rodzinną choroby.

Rak przełyku – niebezpieczne następstwo refluksu

Rak przełyku jest poważnym problemem zdrowotnym, z rosnącą liczbą przypadków w ostatnich latach. Głównym typem raka przełyku w Polsce jest gruczolakorak, który jest również najczęstszy na świecie. Objawy są często ignorowane lub mylone z mniej poważnymi dolegliwościami, co powoduje, że choroba jest diagnozowana na późnym etapie. Wśród objawów raka przełyku możemy wymienić:

• problemy z przełykaniem,
• zgagę i refluks kwasu żołądkowego,
• ból w klatce piersiowej lub w okolicach przełyku,
• chudnięcie bez wyraźnej przyczyny,
• krwawienie z przewodu pokarmowego (w zaawansowanych stadiach).

Głównym czynnikiem ryzyka dla raka przełyku jest przewlekły refluks kwasu, który prowadzi do bliznowacenia dolnej części przełyku i w końcu do rozwoju guzów. Do rozwoju tego nowotworu przyczynia się również palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, otyłość (przez zwiększenie ryzyka refluksu), nieprawidłowa dieta uboga w owoce i warzywa, a bogata w tłuszcze i produkty przetworzone.

Aby zmniejszyć ryzyko refluksu i tym samym ryzyko rozwoju raka przełyku, zaleca się spożywanie mniejszych posiłków, unikanie jedzenia tuż przed snem, wolniejsze tempo jedzenia oraz uniesienie głowy o 10-20 cm na czas snu, co będzie zapobiegać cofaniu się kwasu do przełyku. Zaleca się również zbilansowaną dietę i rezygnację z używek.

 

Czytaj także:

Ta choroba niszczy wątrobę. Łatwo przywieźć ją z wakacji

Masz takie objawy? To zrób gastroskopię. Wiek nie ma znaczenia

Na ten nowotwór choruje Jakubiak. Takie są pierwsze objawy choroby