Czy mózg wie, że umarł? Nowe badania zaskakują
Naukowcy od lat starają się rozwikłać zagadkę, co się dzieje z naszym mózgiem po śmierci. Kolejne badania przybliżają ich do przełomowego odkrycia, ale póki co wiedzą jedynie, że około 15 minut po śmierci klinicznej mózg wytwarza fale gamma, odpowiedzialne za funkcje poznawcze.
Oznacza to, że może być świadomy, co się stało z ciałem.
Mózg po śmierci nadal pracuje?
Liczne badania pokazują, że tak. Aby udowodnić, że śmierć jest procesem, a nie momentem, cofniemy się na chwilę do XVIII wieku, kiedy to francuski fizyk Antoine’a Lavoisier został skazany na śmierć przez ścięcie na gilotynie. Uczony umówił się z asystentem, że po ścięciu będzie mrugał oczami tak długo, jak da radę. Podobno jego mruganie trwało 20 sekund. Jest to jednak bardziej ciekawostka, niż naukowe badanie.
A te przeprowadzono w 2011 r. - naukowcy z Radboud University Nijmegen w Holandii udowodnili, że świadomość utrzymuje się nawet kilkadziesiąt sekund. Z ich badań wynika także, że istnieje coś takiego jak "fala śmierci" będąca ostatnim sygnałem z mózgu. Doświadczenie polegało na przymocowaniu elektrod do głów szczurów, a następnie - niestety - na ścięciu im głów. Przed ścięciem zwierzęta wykazywały świadomość sensoryczną, a tuż po śmierci następowała utrata sygnału EEG, przy czym pojawiały się objawy związane z ruchami przeżuwania. Po około minucie pojawiał się impuls nerwowy, który trwał 10 sekund, a tuż po nim energetyczny rozbłysk. Była to reakcja komórek na brak tlenu.
Jak wygląda mózg chorego na migrenę? Posłuchajcie podcastu Pacjenci.pl:
Pierwsze badania na ludziach
Loretta Norton, badaczka z Uniwersytetu Western Ontario w Kanadzie analizowała w 2017 roku zapisy fal mózgowych u osób terminalnie chorych tuż przed ich śmiercią i zaraz po niej. U jednego pacjenta zaobserwowała aktywność mózgu na 10 minut po stwierdzeniu śmierci klinicznej. Jednak był to tylko jeden przypadek z kilku, dodatkowo nie mogła ustalić przyczyn tej aktywności.
Za to inni naukowcy byli w stanie ożywić mózgi świń i to na kilka godzin po ich śmierci. Ustalili, że odpowiednia dawka impulsów energetycznych oraz płynów odżywczych może uruchomić neurony. Jednak ich badanie nie miało wiele wspólnego z odzyskaniem świadomości przez wypreparowane mózgi.
Doświadczenie śmierci a świadomość
Chociaż wciąż wymaga to pogłębionych badań, to wiadomo, że mózg zachowuje świadomość po śmierci. Dowodzi tego tzw. NDE, czyli near-death experience - chodzi o odczucia zmysłowe doświadczane przez osobę, która była w stanie śmierci klinicznej, ale udało się odzyskać jej funkcje życiowe. Mózg jest świadomy przez krótki okres czasu, tuż po ustaniu akcji serca - dowodzą tego opowieści pacjentów, których serce stanęło na krótko, a potem udało się przywrócić jego pracę. Pacjenci ci byli w stanie opowiedzieć, co działo się dookoła nich w czasie reanimacji. Oznacza to, że byli tego świadomi.
Nowe badania, prowadzone przez badaczy z Uniwersytetu Michigan pod przewodnictwem prof. neurologii Jimo Borjigin zamierzają odnieść się nie tylko do zjawisk fizycznych, ale i psychicznych, które zachodzą podczas procesu umierania, w tym także do widzenia światła podczas zatrzymania krążenia. Amerykańscy badacze mieli okazję wykonać EEG u 87-letniego mężczyzny cierpiącego na padaczkę w ostatnich chwilach jego życia. Po jego śmierci na atak serca, naukowcy monitorowali fale mózgowe przez 15 minut, a analiza zapisów pokazała wzrost "oscylacji gamma", kluczowych dla regulacji łączności między różnymi obszarami mózgu, wpływających na percepcję, pamięć i emocje. To kolejny dowód na to, że mózg pracuje po śmierci. Na publikację pełnych wyników badań nadal oczekujemy.
Zobacz też:
Zwykły ból gardła czy coś gorszego? Pierwsze objawy anginy
Nadmierna potliwość to jeden z objawów raka. Szczególnie, kiedy występuje o tej porze
Problemy z jelitami i obniżony nastrój? To może być niedobór tej substancji
