Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Profilaktyka i leczenie > Post przerywany – zasady i efekty stosowania. Czy ta metoda odchudzania naprawdę działa?
Daria  Siemion
Daria Siemion 04.05.2025 10:40

Post przerywany – zasady i efekty stosowania. Czy ta metoda odchudzania naprawdę działa?

obiad, post przerywany, IF
Fot. Shutterstock / Arkadiusz Fajer

Post przerywany (ang. intermittent fasting, IF) to ostatnio jeden z najpopularniejszych trendów w odchudzaniu. Jego zwolennicy twierdzą, że to najskuteczniejszy sposób na utratę zbędnych kilogramów. Tylko czy faktycznie działa? I na czym dokładnie polega ta metoda?
 

Na czym polega post przerywany?

Post przerywany to sposób żywienia, który zakłada naprzemienne okresy jedzenia i postu. W czasie postu organizm nie otrzymuje kalorii, natomiast w tzw. oknie żywieniowym można jeść – teoretycznie bez konieczności liczenia kalorii. Istnieje kilka rodzajów postu przerywanego – można wybrać ten, który najbardziej odpowiada naszemu trybowi życia.

Najpopularniejsze rodzaje postu przerywanego:

  • 16/8 – 16 godzin postu, 8 godzin na jedzenie,
  • 18/6 – 18 godzin postu, 6 godzin na jedzenie,
  • 20/4 – 20 godzin postu, 4 godziny na jedzenie.


W czasie postu można pić tylko niesłodzone napoje, np. wodę, czarną kawę lub herbatę. W oknie żywieniowym teoretycznie można jeść, ile się chce, ale posiłki powinny być bogate w owoce, warzywa, białko i błonnik. System oczywiście nie będzie działał, jeżeli finalnie nie uzyskamy deficytu kalorycznego, a dieta będzie składała się głównie ze słodyczy i fast-foodów.

post przerywany
Najpopularniejszym modelem postu przerywany jest 16/8 – 16 godzin postu, 8 godzin na jedzenie Fot. Shutterstock / vetre

Czy post przerywany naprawdę działa na odchudzanie?

Badania pokazują, że post przerywany może być skuteczną metodą redukcji masy ciała. Osoby stosujące IF często jedzą mniej, co skutkuje deficytem kalorycznym i utratą wagi, ale efekt ten wcale wynika z "magicznych" właściwości samego postu, ale raczej z prostego faktu: mniej czasu na jedzenie = mniej kalorii.

 
Efekty IF są porównywalne ze stosowaniem standardowej diety polegającej na ograniczeniu kalorii. U badanych nie zauważono wyraźnych różnic w spadku ilości tkanki tłuszczowej, masy mięśniowej czy obwodu talii. Może być to więc dobry sposób na odchudzanie dla osób, które nie chcą liczyć kalorii i mają tendencję do spożywania dużej ilości kalorii wieczorem (np. jedzenia kanapek i chipsów do serialu). Czytaj także: Ten owoc sprzyja diecie. Czyści jelita i hamuje apetyt na słodkie

waga
IF u niektórych może dać bardzo dobre efekty, ale nie jest “magicznym” sposobem na odchudzanie. Wszystko sprowadza się do deficytu Fot. Pexels / Ketut Subiyanto

Czy post przerywany szkodzi zdrowiu?

Wiele osób zastanawia się, jak poszczenie przez wiele godzin dziennie wpływa na zdrowie. Okazuje się, że to wcale nie jest takie proste – jednym osobom IF może zaszkodzić, innym pomóc.

U osób z nadwagą i otyłością post przerywany może poprawiać metabolizm glukozy, obniżając poziom insuliny. Natomiast osoby z cukrzycą oraz przyjmujące leki obniżający cukier, powinny zachować ostrożność, ponieważ IF zwiększa ryzyko hipoglikemii (niedocukrzenia).


Skutkiem ubocznym odchudzania na IF może być utrata masy mięśniowej. W tym celu zaleca się spożywanie dużej ilości białka oraz ćwiczenia siłowe (np. podnoszenie ciężarów) lub z taśmami oporowymi. Jeżeli nie będziemy tego robić, tylko pogorszymy kompozycję naszego ciała – spalimy mięśnie, ale tłuszcz zostanie.


W internecie można znaleźć wiele opinii, że IF obniża ciśnienie, cholesterol albo markery stanu zapalnego – nie mają one jednak potwierdzenia w badaniach. Czytaj także: Przy nadciśnieniu nie można pić kawy - fakt czy mit? Lekarz odpowiada

Kto nie może stosować IF, a dla kogo będzie dobry?

IF jest odradzany kobietom w ciąży, karmiącym piersią oraz osobom z zaburzeniami odżywiania, ponieważ może sprzyjać napadom objadania się i tylko pogłębić nieprawidłowe relacje z jedzeniem.

Post przerywany z powodzeniem natomiast mogą stosować osoby, które mają trudności z przestrzeganiem restrykcyjnym diet i liczeniem kalorii albo często podjadają wieczorem i chcą to ograniczyć. Czytaj także: "To nie chimera, to walka o życie" – lek. Elżbieta Bonder o mitach i faktach dotyczących zaburzeń odżywiania [WYWIAD]