W Polsce wciąż niedoceniany. Zbija cukier, hamuje starzenie i działa przeciwnowotworowo
Jego ciemne strączki wyglądem przypominają fasolkę, ale smak przywodzi na myśl… kakao! Karob, z którego robi się mączkę chleba świętojańskiego, to naturalny składnik o ogromnym, choć w Polsce wciąż niewykorzystanym potencjale prozdrowotnym. Ta wyjątkowa roślina może wspomagać walkę z cukrzycą, hamować procesy starzenia się organizmu oraz przeciwdziałać rozwojowi nowotworów.
- Karob to naturalny składnik o silnym działaniu przeciwutleniającym, który wspiera prewencję raka i spowalnia procesy starzenia
- Dzięki wysokiej zawartości błonnika karob reguluje poziom cukru we krwi i może wspomagać leczenie cukrzycy typu 2
- Jest bezpieczną alternatywą dla kakao – nie zawiera kofeiny ani teobrominy, a jego naturalna słodycz ogranicza potrzebę dosładzania
- Mączka chleba świętojańskiego znajduje szerokie zastosowanie w kuchni m.in. jako zdrowy zamiennik czekolady
Wiecznie zielone drzewo karobowe
Karob (szarańczyn strąkowy) pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Drzewo karobowe (Ceratonia siliqua) może osiągać nawet 15 metrów wysokości i żyć ponad 200 lat. Jego owocami są długie, twarde strąki nazywane chlebem świętojańskim, zawierające jadalny miąższ i nasiona.
Drzewa karobowe są wyjątkowo odporne na suszę i nie wymagają intensywnej uprawy. Strąki są zbierane, suszone, a następnie przetwarzane na proszek, który stanowi podstawę mączki chleba świętojańskiego.
Właściwości mączki chleba świętojańskiego
Karob jest bogaty w błonnik pokarmowy (nawet do 50%) oraz naturalne przeciwutleniacze. Dzięki nim wykazuje właściwości antyoksydacyjne, czyli chroniące komórki przed stresem oksydacyjnym i starzeniem.
Badania wskazują również na działanie przeciwnowotworowe, zwłaszcza w kontekście prewencji raka jelita grubego. W eksperymentach laboratoryjnych ekstrakty z liści karobu skutecznie hamowały wzrost komórek rakowych.
Karob wspiera też walkę z cukrzycą typu 2 — dzięki wysokiej zawartości błonnika spowalnia wchłanianie glukozy, co ogranicza skoki poziomu cukru we krwi i zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę.
Mączka chleba świętojańskiego zawiera cenne mikro- i makroelementy, takie jak wapń, fosfor, potas, magnez, żelazo, a także witaminy A, B2, B3 i D, które wspierają funkcje odpornościowe, krwiotwórcze, metaboliczne i kostne.
Wykorzystanie karobu w kuchni
W kuchni mączka chleba świętojańskiego znajduje wiele zastosowań – zarówno jako zamiennik kakao, jak i naturalny zagęstnik i stabilizator (oznaczany jako E410). Doskonale komponuje się w wypiekach, napojach, jogurtach, deserach i lodach. Choć w Polsce karob wciąż dostępny jest głównie w sklepach z żywnością ekologiczną, w krajach śródziemnomorskich to podstawowy składnik słodyczy.
Mączka chleba świętojańskiego rozpuszcza się najlepiej w gorącej wodzie lub mleku i tworzy gładką, aksamitną konsystencję. Jej naturalna słodycz sprawia, że nie wymaga dodatku cukru. Karob w połączeniu z innymi substancjami żelującymi (np. agar, karagen) tworzy stabilne i elastyczne żele, dzięki czemu można go wykorzystywać także w kuchni roślinnej. Przeczytaj też: 5 sygnałów, że jesz za dużo cukru
W przyszłości karob może zyskać jeszcze większe znaczenie jako alternatywa dla kakao, którego ceny rosną, a uprawy stają się coraz trudniejsze. W odróżnieniu od kakao karob rośnie również „dziko”, ma niskie wymagania glebowe i jest bardziej odporny na zmiany klimatyczne. To surowiec o ogromnym potencjale — zarówno kulinarnym, jak i zdrowotnym.
Źródło:
Klobukowski, F., Smiechowska, M., & Skotnicka, M. (2018). Możliwości wykorzystania karobu (Ceratonia siliqua) w sektorze żywnościowym i żywieniowym. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 18(2).
