Włosy na kobiecych rękach to często objaw choroby. Tu nie wystarczy depilacja, trzeba iść do lekarza
Owłosienie kobiecego ciała jest kwestią indywidualną. Jedne panie mają te włoski jasne i delikatne, zwłaszcza blondynki, a inne – ciemne i dość gęste. To może być "taka uroda", ale też genetyka, hormony i wiele innych czynników.
Bywa jednak, że włosy rosną wyjątkowo intensywnie i to w miejscach dość nietypowych, jak przedramiona, czy twarz. Jeśli do tego dochodzą inne, pozornie niezwiązane ze sobą objawy, jak częste niestrawności, uczucie zmęczenia, a nawet niemożność zajścia w ciążę, wtedy należy zgłosić się do lekarza, ponieważ tu może chodzić o poważną chorobę, jaką jest zespół policystycznych jajników (PCOS).
Zespół policystycznych jajników – co to za choroba?
Zespół policystycznych jajników (PCOS, czyli Polycystic Ovary Syndrome) to jedno z najczęstszych zaburzeń hormonalnych u kobiet w wieku rozrodczym, które dotyka około 10-15 proc. z nich. Choroba ta charakteryzuje się nieprawidłowościami hormonalnymi (a konkretnie zbyt dużym stężeniem hormonów męskich), które wpływają na funkcjonowanie jajników, prowadząc do problemów z owulacją, ale nie tylko.
W zespole PCOS występują zaburzenia metaboliczne i hormonalne, takie jak hiperinsulinizm, insulinooporność, zaburzenia gospodarki, węglowodanowej oraz lipidowej. Objawy bardzo łatwo można pomylić z innymi problemami. Ciągłe zmęczenie podciągamy pod depresję, bezsenność może być skutkiem życia w pędzie. Ból brzucha? Niestrawność, może zespół jelita drażliwego. A przyczyna czasem jest jedna.
A to zaskoczenie! Nowa płaca minimalna wyższa niż się spodziewaliśmy Ma kilkanaście razy więcej witaminy C niż cytryna! Zbierz owoce i wzmocnij odpornośćPCOS – przyczyny i objawy
Przyczyna PCOS nie jest do końca znana, jednak za główne czynniki uważa się:
- nadmiar androgenów (hormonów męskich) w organizmie kobiety, co zaburza pracę jajników,
- insulinooporność, która zwiększa poziom insuliny we krwi i może prowadzić do nadmiernej produkcji androgenów, otyłość jest tu istotnym czynnikiem ryzyka,
- genetykę – PCOS często występuje u kobiet z historią rodzinną tego zaburzenia,
- nadmierną ekspozycję na hormony męskie w życiu płodowym,
- małą masę urodzeniową.
Zespół policystycznych jajników daje szereg objawów, przy czym niektóre z nich są dość niespecyficzne:
- zaburzenia cyklu miesiączkowego, albo brak miesiączki,
- trudności z zajściem w ciążę,
- bóle podbrzusza – często związane z obecnością torbieli na jajnikach,
- nadmierne owłosienie – charakterystyczne dla kobiet z PCOS są m.in. bujne włosy na przedramionach (hirsutyzm) lub na twarzy, co wynika z intensywnej produkcji hormonów męskich (androgenów),
- trądzik, łojotok,
- problemy z wagą, tendencja do otyłości,
- z drugiej strony – brak apetytu,
- insulinooporność, cukrzyca typu 2,
- maskulinizacja, czyli wzrost masy mięśniowej, zmiana barwy głosu na niższą,
- zmęczenie, depresja, zaburzenia nastroju, bóle głowy, problemy ze snem,
- w obrazie USG – widoczne liczne torbiele na jajnikach;
Diagnoza zespołu policystycznych jajników
PCOS może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie, zaburzenia lipidowe, a nawet zwiększone ryzyko raka endometrium. Dlatego wczesna diagnoza i leczenie są tu kluczowe. Diagnoza PCOS rozpoczyna się od dokładnego wywiadu, wykonanego przez lekarza ginekologa endokrynologa. Specjalista analizuje objawy oraz zleca wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych:
- badanie ultrasonograficzne (USG) jajników uwidacznia obecność wielotorbielowatych jajników – wielu małych pęcherzyków, które nie dojrzewają i nie pękają,
- badania poziomu hormonów (testosteronu i androstendionu, FSH, LH) – na obecność zespołu policystycznych jajników u danej pacjentki mogą wskazywać także zaburzenia w poziomach hormonu luteinizującego LH oraz folikulotropowego FSH.
Ważnym elementem diagnostyki jest także wykluczenie innych przyczyn zaburzeń hormonalnych.
PCOS – leczenie
PCOS to choroba przewlekła, której całkowicie wyleczyć się nie da. Terapia ma na celu łagodzenie objawów i kontrolowanie związanych z nim problemów zdrowotnych. Wszystko zależy tu indywidualnie od danej pacjentki, np. od jej planów macierzyńskich. Może obejmować zmiany w diecie, aktywność fizyczną, czy leki hormonalne, np. tabletki antykoncepcyjne, które regulują cykl menstruacyjny i zmniejszają objawy hirsutyzmu i trądziku.
Kobieta, która stara się o dziecko, musi być inaczej leczona, niż ta, która dzieci nie planuje, a jej głównym problemem są np. zaburzenia metaboliczne. Tej pierwszej lekarz może zalecić terapię lekami, które wywołują owulację, a w przypadku tej drugiej – stosowanie dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej lub tabletek działających antyandrogennie.
Bezwzględnie natomiast, każda kobieta dotknięta PCOS, powinna być objęta kompleksową opieką specjalistów: ginekologa endokrynologa, internisty, a nawet psychologa i dietetyka.
Zobacz także:
Wąsik i włosy na brodzie są znakiem od organizmu. To może być objaw choroby
To wczesny objaw raka jajnika. Nigdy go nie ignoruj
Co boli przy menopauzie? 90 proc. kobiet wymienia trzy rzeczy
