XXXIV Forum Ekonomiczne w Karpaczu
Choroby
Pacjenci z chorobami rzadkimi czekają na rozwiązania ustawowe
W Polsce żyje ponad trzy miliony osób zmagających się z chorobami rzadkimi. Najczęściej każda z tych chorób dotyka stosunkowo niewielkiej grupy chorych, jednak razem tworzą oni prawie jedną dziesiątą społeczeństwa. Najnowszy, piąty już raport „Audyt Pacjencki Krajowego Forum ORPHAN 2025” pokazuje, jakie potrzeby pacjentów z chorobami rzadkimi są nadal niezaspokojone oraz jakie są wyzwania stojące przed polskim systemem ochrony zdrowia.Pacjenci domagają się ustawy – 100% organizacji wskazuje na konieczność uchwalenia Ustawy o Chorobach Rzadkich i stworzenia spójnej strategii opiekiLeki i diagnostyka wciąż poza zasięgiem – 97% docenia zmiany w refundacji leków sierocych, ale 70% wciąż apeluje o lepszy dostęp do nowych terapii; 96% sygnalizuje problemy z diagnostykąWsparcie wykraczające poza medycynę – 96% organizacji podkreśla potrzebę opieki psychologicznej, 95% edukacji, a 91% lepszego wsparcia socjalnego; większość krytykuje obecny system orzekania o niepełnosprawności
Choroby
Takie są oznaki niedoboru potasu. Widać je na Twojej skórze
Łuszczące się policzki, pękające pięty albo drobne krostki, które długo się goją — czasem to nie wina źle dobranego kremu, lecz zbyt małej ilości potasu w organizmie. Sprawdź, jak ten elektrolit wpływa na skórę, jakie badania wykonać i jak bezpiecznie uzupełnić jego braki.Potas reguluje gospodarkę wodną komórek, dlatego jego niedobór może prowadzić do nadmiernej suchości skóry Przy dłuższej hipokaliemii pojawiają się także trądzikowe krostki i opóźnione gojenie mikrourazów Różnica między normą (3,5–5,0 mmol/l) a niedoborem jest niewielka — poziom potasu sprawdzisz prostym badaniem krwi
Światowy Dzień Pierwszej Pomocy
Choroby
Pierwsza pomoc przy bezdechu u dorosłych. Co zrobić, gdy ktoś nagle przestaje oddychać?
Bezdech — chwila, w której powietrze przestaje płynąć do płuc — to sygnał, że liczy się każda sekunda. Zanim przyjedzie zespół ratownictwa, to świadek zdarzenia decyduje o szansach poszkodowanego na przeżycie i dobry powrót do zdrowia. Jak rozpoznać brak oddechu i jakie kroki podjąć, by uratować życie?Już po 10 sekundach oceny oddechu należy przejść do akcji ratunkowej – zwłoka obniża przeżywalność o ok. 10 proc. na minutę Brak oddechu lub "gasping” (agonalne łapanie powietrza) traktujemy jak zatrzymanie krążenia i natychmiast rozpoczynamy uciśnięcia klatki piersiowej Wczesne wezwanie numeru 112 i użycie AED mogą podwoić szanse na powrót spontanicznego krążenia
Choroby
Eksperci biją na alarm. Te objawy nowotworów głowy i szyi lekceważy wielu Polaków
W Polsce rośnie świadomość, ale chorzy nadal zbyt często trafiają do specjalisty za późno. Zaktualizowane wytyczne leczenia, szerszy program bezpłatnych szczepień przeciw HPV oraz wrześniowe akcje badań mają to zmienić. Sprawdzamy, co mówią dane, na jakie objawy „ponad 3 tygodnie” trzeba reagować i gdzie szukać pomocy. „W Polsce nowotwory głowy i szyi odpowiadają za około 6–7 proc. wszystkich zachorowań”.EHNS przypomina zasadę 1 for 3: jeden objaw utrzymujący się >3 tygodni = pilna konsultacja. NIO zaktualizował polskie wytyczne (adaptacja NCCN); państwo rozszerzyło bezpłatne szczepienia.
Problemy cywilizacyjne
Darmowy obiad w szkole dla każdego ucznia? Jest obywatelski projekt
Fundacja Growspace złożyła obywatelski projekt ustawy o bezpłatnym, ciepłym obiedzie dla każdego ucznia szkoły podstawowej. Organizatorzy zbierają 100 tys. podpisów; koszt szacują na ok. 5 mld zł rocznie. Sprawdzamy, jak dziś wygląda system wsparcia, co wiemy o niedożywieniu i jakości diety polskich dzieci oraz jakie korzyści zdrowotne mogą dać powszechne obiady w szkołach. Petycja dotyczy powszechnego, finansowanego przez MEN posiłku dla każdego ucznia SP; dziś wsparcie jest głównie celowane. W UE 9,5% osób (2023) nie stać na „porządny posiłek” co drugi dzień – to ryzyko dotyczy także rodzin z dziećmi. Badania wskazują, że darmowe, wartościowe obiady w szkołach poprawiają dietę, wyniki w nauce i zdrowie długoterminowe.
Zdaniem Lekarza
Edukacja zdrowotna w praktyce. Jak będą wyglądały lekcje w szkole?
We wrześniu 2025 roku w polskich szkołach pojawił się nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. W tym roku udział w zajęciach nie jest obowiązkowy, rodzice mogą z nich wypisać swoje dzieci. Czy warto? Sprawdzamy, czy jest się czego obawiać i jak będą wyglądały lekcje edukacji zdrowotnej.Edukacja zdrowotna startuje od września 2025 r. jako nieobowiązkowy przedmiot, którego celem jest wszechstronne dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne uczniów Zajęcia poprowadzą nauczyciele biologii, WF-u, psychologowie oraz specjaliści medyczni Program obejmuje m.in. zdrowe odżywianie, profilaktykę chorób, higienę cyfrową i radzenie sobie ze stresem
Dziecko
Próchnica zębów mlecznych a zgryz. Dlaczego leczenie "mleczaków" jest tak ważne?
Powszechnie panuje mit, że zębów mlecznych nie trzeba leczyć, ponieważ i tak wypadną, ustępując miejsca zębom stałym. Nic bardziej mylnego! Nieleczona próchnica w zębach mlecznych może mieć daleko idące konsekwencje dla rozwoju zgryzu i przyszłego zdrowia jamy ustnej dziecka. Materiał został przygotowany na podstawie wywiadu przeprowadzonego przez Ewę Basińską (Pacjenci.pl) z dr Kamilą Wasiluk – ortodontką.• Mit o nieleczeniu zębów mlecznych jest szkodliwy, ponieważ ich zdrowie wpływa na rozwój zgryzu stałego.• Nieleczona próchnica i przedwczesne usunięcie zęba mlecznego może prowadzić do utraty miejsca dla zęba stałego.• Zachowanie odpowiedniego kształtu łuków zębowych przez leczenie próchnicy jest kluczowe dla prawidłowego wyrzynania się zębów stałych.
Dziecko
Rejestr rzadkich chorób dziecięcych do kosza. Kontrowersyjna decyzja Ministerstwa Zdrowia
Specjalistyczny system "Hope for Children" zbiera dane o pacjentach onkologicznych od lat, ale resort zdrowia stawia na rozbudowę państwowego KRN. Dlaczego?Od pięciu lat fundacja "Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową" rozwija system "Hope for Children", który gromadzi szczegółowe informacje o przebiegu leczenia najmłodszych pacjentów z nowotworami. Rejestr został właśnie przyjęty do prestiżowej sieci ENCR (European Network of Cancer Registries), co potwierdza jego zgodność z europejskimi standardami. Mimo to Ministerstwo Zdrowia planuje rozbudowę istniejącego Krajowego Rejestru Nowotworów (KRN), uznając prywatną bazę za niewystarczająco bezpieczną i niestabilną finansowo.System „Hope for Children” zbiera szczegółowe dane o leczeniu dzieci z nowotworami i został uznany przez European Network of Cancer RegistriesMinisterstwo Zdrowia planuje rozbudowę Krajowego Rejestru Nowotworów, odrzucając prywatny rejestr jako mniej bezpiecznyLekarze i pacjenci podkreślają, że specjalistyczna baza może przyspieszyć dostęp do nowoczesnych terapii i poprawić jakość leczenia dzieci
Problemy cywilizacyjne
Zaskakujące odkrycie naukowców. Pora śniadania ma wpływ na długość życia
Naukowcy przez dwie dekady śledzili codzienne nawyki żywieniowe tysięcy osób i odkryli, że sama pora spożywania posiłków – zwłaszcza śniadania – może mieć znaczenie dla naszego zdrowia i długości życia. Sprawdź, dlaczego zwlekanie z pierwszym posiłkiem bywa ryzykowne, jak zmienia się nasz zegar apetytu wraz z wiekiem i co z tych danych wynika dla codziennej rutyny.20-letnia analiza prawie 3 000 Brytyjczyków powiązała późne godziny jedzenia z niższą przeżywalnością Śniadanie po 10:00 wiązało się z większym ryzykiem chorób serca i przedwczesnej śmierci Z wiekiem pory posiłków przesuwają się na coraz później, co może sygnalizować kłopoty ze snem lub zdrowiem
Profilaktyka i leczenie
Wystarczy sok z cytryny, by działało skuteczniej. Mało kto o tym słyszał
Czy wiesz, że popijanie leków wodą z cytryną w niektórych przypadkach może poprawić ich wchłanianie? Z drugiej strony – niewłaściwy wybór napoju do tabletek bywa ryzykowny, bo może osłabić działanie leku, a nawet zwiększyć ryzyko działań niepożądanych. Sprawdź, co na ten temat mówią eksperci i kiedy sok z cytryny jest sprzymierzeńcem terapii.Nie wszystkie napoje nadają się do popijania leków – niektóre mogą całkowicie zmieniać ich działanieSok z cytryny, dzięki swojemu kwaśnemu odczynowi, w niektórych przypadkach ułatwia wchłanianie substancji czynnychZawsze najbezpieczniejsza jest czysta woda, ale są wyjątki, o których warto wiedzieć
Profilaktyka i leczenie
Nowe przepisy dla szpitali. Co czeka pacjentów od 17 września?
17 września wchodzi w życie nowa ustawa, która gruntownie zmienia sposób funkcjonowania polskich szpitali. Samorządy zyskają możliwość łączenia placówek, modyfikowania profili oddziałów oraz wdrażania programów naprawczych w zadłużonych jednostkach. Reforma, wsparta środkami z KPO, ma skrócić kolejki i poprawić dostęp do leczenia. Sprawdzamy, co się zmieni i jak nowe przepisy wpłyną na pacjentów.Od 17 września wchodzi w życie ustawa reformująca polskie szpitale, umożliwiająca łączenie placówek i zmianę profilu oddziałówReforma ma skrócić kolejki do planowych zabiegów i poprawić wykorzystanie zasobów medycznychPacjenci powinni śledzić komunikaty szpitali i potwierdzać terminy operacji, ponieważ część oddziałów może zmienić lokalizację lub profil działania
Profilaktyka i leczenie
5 najbardziej trujących grzybów w polskich lasach. Pod żadnym pozorem ich nie jedz
Sezon na grzybobranie to dla wielu Polaków sport narodowy – i chwila nieuwagi, która potrafi kosztować zdrowie, a nawet życie. Choć myślimy, że rozpoznajemy „pewniaki”, statystyki pokazują, że las wciąż bywa sędzią surowym.W Polsce co roku odnotowuje się od 500 do 1 000 zatruć grzybami, z czego 30–60 kończy się zgonemDane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wskazują jednak, że poważnych, zgłoszonych przypadków było w 2022 r. 22, a w 2023 r. 13 – to efekt lepszej diagnostyki, ale też zaniżonego raportowania łagodnych zatrućŚmiertelność wciąż generuje ta sama „zabójcza piątka” grzybów – naucz się ją rozpoznawać, zanim wejdziesz do lasu
#PrawoiZdrowie
Alkohol i cukier pod lupą fiskusa. Czy wyższe podatki poprawią zdrowie Polaków?
Alkohol może być droższy od przyszłego roku, podobnie jak napoje słodzone cukrem. Ministerstwo Finansów zapowiada dwie zmiany, które mają pełnić funkcję prozdrowotną: kolejną indeksację akcyzy na alkohol oraz podniesienie i uszczelnienie tzw. podatku cukrowego.Od 1 stycznia 2026 r. akcyza na alkohol wzrośnie o 15%, a rok później o kolejne 10%.Stała część opłaty cukrowej wzrośnie z 0,50 zł do 0,70 zł za litr, a maksymalna – z 1,20 zł do 1,80 zł.Ceny alkoholu w Polsce należą do najniższych w UE – taniej jest tylko w Bułgarii, Rumunii i na Węgrzech.
#PrawoiZdrowie
Do specjalisty bez skierowania? Decyzję podejmie prezydent Nawrocki
W Sejmie i Senacie przegłosowano zmiany, które mają skrócić pacjentom drogę do części poradni. Ustawa czeka już tylko na podpis głowy państwa. Co dokładnie zmienia i od kiedy możemy odczuć efekty? Sprawdzamy, na jakim etapie jest proces i co to oznacza dla chorych.Nowelizacja ustawy umożliwi bezpośredni dostęp do poradni psychologicznej, optometrycznej i medycyny sportowej bez skierowania od lekarza rodzinnego, a optometryści zyskają prawo kierowania pacjentów do okulisty Po podpisie prezydenta przepisy wejdą w życie po 14 dniach od publikacji w Dzienniku Ustaw, co może nastąpić jeszcze w sierpniu Zmiany mają skrócić kolejki i odciążyć lekarzy rodzinnych, jednak początkowo może wystąpić zwiększony popyt na wizyty w nowych poradniach
#PrawoiZdrowie
Awantura o asystencję. Osoby z niepełnosprawnościami protestują, ministerstwo się tłumaczy
„Godne życie z asystentem” – pod tym hasłem 13 maja 2025 roku przed Kancelarią Premiera protestowały osoby z niepełnosprawnościami i ich bliscy. Demonstranci domagali się przyspieszenia prac nad ustawą o asystencji osobistej. Rząd przekonuje, że projekt jest gotowy i trafi do Sejmu jesienią. Skąd więc rozbieżność między obietnicami a oczekiwaniami? I czym właściwie jest asystencja?Osoby z niepełnosprawnościami protestują przeciw opóźnieniom we wdrażaniu ustawy o asystencji osobistej, zarzucając rządowi systemową opieszałość Asystencja ma zapewnić bezpłatne, indywidualnie dopasowane wsparcie w codziennym życiu, finansowane z budżetu państwa Mimo zapewnień rządu o gotowości projektu, jego procedowanie wciąż zależy od harmonogramu Stałego Komitetu Rady Ministrów i większości parlamentarnej Tymczasowy dodatek do renty socjalnej nie zastępuje potrzeb systemowego wsparcia, co pogłębia frustrację środowisk osób z niepełnosprawnościami
#PrawoiZdrowie
Tak szybko załatwisz L4 przez Internet
Zatrucie pokarmowe, grypa… są sytuacje, w których szybka wizyta w przychodni po prostu nie jest możliwa. Na szczęście, żeby otrzymać poradę lekarską i zwolnienie, nie zawsze musisz stawiać się w gabinecie osobiście. Od kilku lat w Polsce zwolnienia są wystawiane elektronicznie, a lekarz nie zawsze musi od razu cię badać.Czasami nawet „błahe” infekcje potrafią dosłownie zwalić z nóg. Jeśli nie masz siły, żeby iść do lekarza, a co dopiero do pracy, nie musisz się martwić. Możesz skorzystać z teleporady, a elektroniczne L4 automatycznie trafi do pracodawcy.Od 2018 roku wszystkie zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie Istnieje kilka sposobów na uzyskanie L4 przez Internet Zwolnienia elektryczne przeciwdziałają nadużyciom
Zdaniem Lekarza
To najbardziej szkodliwe rzeczy dla twoich stawów. Ekspert ostrzega
Stawy są fundamentalnym elementem naszego aparatu ruchu, a ich prawidłowe funkcjonowanie jest kluczowe dla utrzymania sprawności i komfortu życia. W kontekście współczesnego, często siedzącego trybu życia, dbanie o nie staje się szczególnie ważne. Materiał został przygotowany na podstawie wywiadu przeprowadzonego przez Martę Sadkowską (Pacjenci.pl) z Arkadiuszem Anweilerem — fizjoterapeutą.Stawy są połączeniem kości, a ich główną funkcją jest zapewnienie ruchomości całego organizmu Brak ruchu jest nienaturalny i szkodliwy dla stawów, prowadząc do osłabienia mięśni i problemów z krążeniem Problemy ze stawami kolanowymi i stóp często dotykają osoby prowadzące siedzący tryb życia
Zdaniem Lekarza
Genetyka czy nawyki? Co naprawdę kształtuje zgryz dziecka?
Wielu rodziców zadaje sobie pytanie, czy wady zgryzu u ich dzieci są wynikiem genów, czy raczej złych nawyków nabytych w dzieciństwie. Odpowiedź nie jest jednoznaczna – to skomplikowany miks czynników genetycznych i środowiskowych, na które możemy wpływać. Zrozumienie tego połączenia jest kluczowe dla skutecznej profilaktyki i leczenia. Materiał został przygotowany na podstawie wywiadu przeprowadzonego przez Ewę Basińską (Pacjenci.pl) z dr Kamilą Wasiluk – ortodontką.• Rozwój zgryzu i twarzoczaszki jest efektem zarówno dziedziczenia, jak i czynników środowiskowych.• Na genetykę nie mamy wpływu, ale prawidłowe nawyki i postawa jamy ustnej są w zasięgu naszych działań.• Prawidłowe oddychanie przez nos i pozycja języka na podniebieniu to kluczowe czynniki środowiskowe.
Zdaniem Lekarza
Nowe wytyczne dot. cholesterolu. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza, ryzyko rośnie
W najnowszych wytycznych zaostrzono normy dotyczące cholesterolu LDL, szczególnie u pacjentów z najwyższym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Wprowadzono też nową kategorię "ekstremalnego ryzyka" i ściśle określone progi, które pomagają lekarzom szybciej dobierać odpowiednie leczenie.
Choroby
To pierwszy objaw raka trzustki. Lekarz mówi, na co zwrócić uwagę
Rak trzustki należy do najgroźniejszych nowotworów złośliwych – bardzo długo rozwija się bezobjawowo, a pierwsze symptomy choroby często pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium. – Po rozpoznaniu raka trzustki tylko 3% do 5% ludzi żyje jeszcze 5 lat. Rocznie uśmierca on na całym świecie 500 000 osób – mówi dr Marek Skoczylas.Rak trzustki to jeden z nowotworów z najwyższą śmiertelnością na świecieChoroba na początkowym stadium nie daje żadnych objawówBardzo często pierwszym objawem raka trzustki jest żółtaczka
Uroda i pielęgnacja
Gładka i jędrna skóra przez cały rok. Ten krem naprawdę działa
Głębokie bruzdy, utrata sprężystości, przebarwienia – to w dużej mierze „zasługa” promieniowania UV, a nie tylko metryki. Dermatolodzy podkreślają, że najskuteczniejszym (i najprostszym) kosmetykiem anti-aging jest dobry krem z filtrem. Sprawdź, dlaczego słońce tak szybko postarza skórę, jak chroni ją SPF i czemu warto sięgać po filtr nawet w pochmurny dzień.Do 80 proc. oznak starzenia to fotostarzenie, czyli skutek przewlekłej ekspozycji na UV Krem SPF działa na dwóch frontach: odbijając lub pochłaniając promieniowanie i neutralizując wolne rodniki Codzienna aplikacja filtru zmniejsza liczbę nowych zmarszczek i przebarwień nawet o 1/3 już po roku regularnego stosowania
Uroda i pielęgnacja
Jak pozbyć się przykrego zapachu i zarazków z butów? Ten tani sposób to hit
Nieprzyjemna woń, która wydostaje się z obuwia po całym dniu, to zwykle nie wina samego materiału, lecz bakterii i grzybów przerabiających pot na lotne związki zapachowe. Na szczęście istnieje prosta, niedroga i szybka metoda, która unieszkodliwia drobnoustroje i przywraca świeżość nawet ulubionym pantoflom czy sneakersom.Przyczyną nieprzyjemnego zapachu butów są bakterie i grzybySkutecznym narzędziem w ich likwidacji są dezodoranty do obuwia z “płynnym srebrem”W niektórych przypadkach warto skonsultować się z podologiem lub dermatologiem
Uroda i pielęgnacja
Najlepsze kremy na jesień z Rossmanna. Numer 5 to prawdziwy hit na suchą skórę
Jesień to trudny czas dla naszej skóry. Chłodny wiatr, zmiany temperatury i suche powietrze w ogrzewanych pomieszczeniach sprawiają, że cera szybciej się przesusza, staje się bardziej wrażliwa i podatna na podrażnienia. Właśnie dlatego w tym okresie warto sięgnąć po kremy odżywcze i regenerujące, które wspierają naturalną barierę skóry i zapobiegają utracie wilgoci. W Rossmannie znajdziemy wiele produktów, które w tej roli sprawdzają się doskonale – wybraliśmy pięć najlepszych.Jesienią cera potrzebuje intensywnego odżywienia, regeneracji i ochronySzczególnie ważne są składniki takie jak ceramidy, witaminy C i E, kwas hialuronowy, aloes, masła roślinne i olejeRossmann oferuje duży wybór kremów w atrakcyjnych cenach – przedstawiamy pięć topowych propozycji – numer 5 to prawdziwy hit
Uroda i pielęgnacja
Używasz tego kosmetyku? Uważaj! Włosy mogą się łamać i wypadać
Suchy szampon – proszkowa mgiełka, która w sekundę pochłania nadmiar sebum i przywraca fryzurze objętość – stał się kosmetykiem pierwszej pomocy w wielu łazienkach. Łatwo jednak zapomnieć, że to produkt ratunkowy, a nie zamiennik klasycznego mycia. Nadmierne lub niewłaściwe używanie może prowadzić do podrażnienia skóry głowy, łamania się włosów, a nawet ich przerzedzania. Sprawdzamy, co konkretnie mówią badania naukowe i jakie sygnały ostrzegawcze warto znać.Skrobiowe i krzemionkowe cząstki skutecznie wchłaniają tłuszcz, ale pozostawione zbyt długo mogą zaburzać mikrobiom skóry głowyNaukowcy z Uniwersytetu w Guangzhou wykazali, że już 28 dni regularnego stosowania jednego produktu przesuwa równowagę bakterii i grzybów na skórze głowyDuże wycofania aerozoli w latach 2022–2023 ujawniły, że niektóre partie zawierały benzen – rakotwórczy rozpuszczalnik
