Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Dieta > Polacy wlewają w siebie litry trucizny rocznie
Alina Gałka
Alina Gałka 08.05.2025 15:24

Polacy wlewają w siebie litry trucizny rocznie

Trucizna z butelki
Fot. Jacob Lund/Canva

Woda jest niezbędna ludzkiemu ciału do prawidłowego funkcjonowania. Bierze udział w niemal wszystkich procesach życiowych – od pracy nerek, przez trawienie, po funkcjonowanie serca i mózgu. Specjaliści zalecają picie ok. 2 litrów płynów dziennie, co odpowiada mniej więcej 8 szklankom. Jednak ważne jest nie tylko ile, ale też co pijemy.
 

Co lubią pić Polacy?

Chociaż większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że najlepszym sposobem na nawodnienie organizmu jest picie wody, nie każdy lubi jej smak. Woda ma w Polsce bardzo mocną konkurencję w postaci napojów gazowanych.

Nic w tym dziwnego, biorąc pod uwagę ich słodki smak, atrakcyjne opakowania i świetne reklamy. Codziennie miliony osób sięgają po nie nie tylko dla smaku, ale też z przyzwyczajenia, nudy czy potrzeby szybkiego pobudzenia.

Mimo rosnących cen słodzonych napojów (m.in. w wyniku opłaty cukrowej), Polacy nie przestają ich kupować. Przeciwnie, branża wciąż odnotowuje wzrosty. Napoje gazowane typu cola odpowiadają za 1/3 sprzedaży w całej branży napojów bezalkoholowych, a wartość tego rynku już dawno przebiła 25 mld zł.

To kultowa maść z PRL-u. Wciąż można ją kupić 11 objawów insulinooporności. Ten problem może mieć co trzeci Polak

Co wypijamy z colą?

Cola może wydawać się niewinnym napojem, ale jej skład to chemiczna mieszanka o złożonym działaniu na organizm. Klasyczna Coca-Cola zawiera m.in.:

cukier – lub syrop glukozowo-fruktozowy,
kwas fosforowy, odpowiedzialny za kwaśny smak,
dwutlenek węgla – nadaje napojowi musującą strukturę,
kofeinę, działającą pobudzająco,
barwnik E150d – karmel amoniakalno-siarczynowy, nadający charakterystyczny kolor,
aromaty, w tym tajna receptura znana jako „formuła 7X”.

Wersje „light” lub „zero” zawierają zamiast cukru sztuczne substancje słodzące, takie jak aspartam, acesulfam K lub sukraloza. Choć zmniejszają kaloryczność napoju, ich długoterminowy wpływ na zdrowie wciąż budzi wątpliwości i jest przedmiotem trwających badań. Przeczytaj też: Popularny słodzik może zwiększać ryzyko udaru [BADANIA]

cola Fot. Getty Images/Canva.jpg
Każda szklanka koli ma w sobie chemiczną mieszankę. Fot. Getty Images/Canva

Jak cola wpływa na zdrowie?

Cola nie tylko nie nawadnia – może wręcz przyczyniać się do odwodnienia ze względu na wysoką zawartość kofeiny. To jednak niejedyny powód, dla którego regularne spożywanie tego napoju może być szkodliwe. Do najczęstszych skutków ubocznych częstego picia słodzonych napojów należą:

przyrost masy ciała i otyłość – spowodowane wysoką kalorycznością i brakiem wartości odżywczych,
zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2 – wynikające z nadmiernego spożycia cukru lub jego zamienników,
problemy stomatologiczne – cukry i kwasy zawarte w coli niszczą szkliwo i sprzyjają próchnicy,
osłabienie kości – kwas fosforowy zaburza równowagę wapniowo-fosforanową,
zaburzenia metaboliczne i choroby układu krążenia – związane z wysokim indeksem glikemicznym i przetworzonymi składnikami,
negatywny wpływ na mikrobiom jelitowy – szczególnie przy częstym spożywaniu napojów z dodatkiem sztucznych słodzików.

Warto również zaznaczyć, że nawet napoje typu „zero” mogą oddziaływać na ośrodek głodu w mózgu, co zaburza naturalną regulację apetytu. 

Przeczytaj też: Chorzy na refluks powinni przestać je pić w trybie natychmiastowym! Gastroenterolog wskazał szczególnie szkodliwe napoje

Coca-Cola jako lek?

Wbrew popularnemu mitowi Coca-Cola nie powstała jako lek, choć oryginalną recepturę rzeczywiście opracował lekarz i farmaceuta – dr John Pemberton.  Kultowy dziś napój został wynaleziony w maju 1886 roku w Atlancie, w odpowiedzi na wprowadzenie prohibicji i początkowo był sprzedawany w Aptece Jacobsa w cenie 5 centów za szklankę.

W XIX wieku fontanny z wodą sodową w aptekach były bardzo popularne w USA ze względu na powszechne przekonanie, że woda gazowana korzystnie wpływa na zdrowie. Nowy napój Pembertona był więc reklamowany i sprzedawany jako lek patentowy – sam Pemberton twierdził, że leczy on wiele dolegliwości, w tym:

• uzależnienie od morfiny (na które cierpiał wynalazca), 
• niestrawność, 
• zaburzenia nerwowe, 
• bóle głowy,
• impotencję.

Dziś wiemy, że Coca-Cola bardziej szkodzi, niż pomaga, choć… są wyjątki. Napój bywa zalecany osobom z dolegliwościami trawiennymi, takimi jak biegunki i wymioty – również w chorobie lokomocyjnej. Niestety korzystny wpływ na zdrowie pacjentów w tym zakresie nie został potwierdzony naukowo.

zatrucie pokarmowe u mężczyzny fot. Canva.jpg
Chociaż cola bywa polecana osobom z zatruciem pokarmowym, jej lecznicze działanie nie zostało udowodnione naukowo. Fot. Canva

Natomiast z badań przeprowadzonych na przestrzeni lat 2002-2012 wynika, że Coca-Cola skutecznie rozpuszcza fitobezoary żołądkowe w połowie przypadków, a w połączeniu z dodatkowymi metodami endoskopowymi jest skuteczna w ponad 90% z nich. Biorąc pod uwagę obiecujące wyniki leczenia Coca-Colą, jest ona zalecana jako terapia pierwszego wyboru w przypadku fitobezoarów.

 

 

 

Źródła:
Kessler P, Türp JC. Influence of Coca-Cola on orthodontic materials. A systematic review. Swiss Dent J. 2020 Dec 7;130(12):983-993. doi: 10.61872/sdj-2020-12-02. PMID: 33267535.
Ladas SD, Kamberoglou D, Karamanolis G, Vlachogiannakos J, Zouboulis-Vafiadis I. Systematic review: Coca-Cola can effectively dissolve gastric phytobezoars as a first-line treatment. Aliment Pharmacol Ther. 2013 Jan;37(2):169-73. doi: 10.1111/apt.12141. PMID: 23252775.
Delgado Galan M, Rabago LR. Has Coca-Cola treatment become the first-line therapy for gastric bezoars, both in general and specifically for western countries? World J Gastrointest Endosc. 2024 May 16;16(5):237-243. doi: 10.4253/wjge.v16.i5.237. PMID: 38813574; PMCID: PMC11130549.
eff.wprost.pl